Πυρκαγιές θα έχουμε.Σχέδιο θα αποκτήσουμε;
0«Σε πείσμα της ικανότητας του ανθρώπου να καταπολεμήσει τις πυρκαγιές με τα πιο σύγχρονα συστήματα από έδαφος και αέρα, καθώς και με τους καλύτερα εκπαιδευμένους πυροσβέστες του κόσμου, φαίνεται βέβαιο ότι οι φωτιές δεν θα σταματήσουν». Η πρόβλεψη αυτή γράφτηκε μέσα στα χρόνια της δεκαετίας του 60 από τον καθηγητή Μπίσγουελ του Πανεπιστημίου Μπέρκλεϊ των Η.Π.Α.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τροφίμων (F.A.O) αναφέρει σε έκθεσή του ήδη από το 2001 : «Οι επαναλαμβανόμενες πυρκαγιές είναι τμήμα των φυσικών οικοσυστημάτων, όπως είναι η βροχή, το χιόνι ή η θερμοκρασία. Πληροφορίες για επαναλαμβανόμενες φωτιές έχουν βρεθεί πολλές από το απώτατο παρελθόν σε γεωλογικές αποθέσεις».
Οι δασικές πυρκαγιές αντιμετωπίζονται μέχρι σήμερα ως μια απειλή εξαιτίας των σοβαρών συνεπειών τους, τόσο στο φυσικό περιβάλλον, όσο και στις ανθρώπινες κοινωνίες που διαβιούν στις πυρόπληκτες περιοχές. Η σύγχρονη όμως έρευνα αναδεικνύει το διπλό ρόλο που έχουν να παίξουν οι πυρκαγιές στο μεσογειακό χώρο, τόσο ως οικολογικού παράγοντα που διαμορφώνει τις εξελίξεις στα μεσογειακά οικοσυστήματα, όσο και ως φυσικού κινδύνου και απειλή πρόκλησης σοβαρών καταστροφών στον άνθρωπο και το φυσικό του περιβάλλον.
Δυστυχώς οι δασικές πυρκαγιές έχουν από καιρό… «μάθει να ζουν» όχι μόνο με την διαχρονικότητα αλλά και με την… παγκοσμιοποίηση! Στη Νότια Αφρική, στην Καλιφόρνια και σε άλλες περιοχές των Η.Π.Α., στην Ιταλία, Γαλλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Τουρκία και… «φυσικά» στην Ελλάδα, Χιλή και σε τμήματα της Αυστραλίας οι φωτιές είναι παράγοντας που «μπαίνει» στη λειτουργία των μεσογειακού τύπου οικοσυστημάτων.
Ο Νομός Ηλείας θεωρείται διαχρονικά από τους πλέον πυρόπληκτους της Ελλάδας και αυτό οφείλεται τόσο στις κλιματοεδαφικές συνθήκες που επικρατούν, όσο και στη δασική βλάστηση που υπάρχει και αναπτύσσεται σ’αυτόν. Το κυρίαρχο δασικό είδος που αναπτύσσεται στο Νομό είναι η Χαλέπιος Πεύκη (Pinus halepensis) η οποία είναι πλούσια σε ρητίνη, που μαζί με τον πλούσιο υπόροφο από αείφυλλα-πλατύφυλλα, δημιουργούν άριστες συνθήκες για τη δημιουργία μεγάλων και καταστροφικών πυρκαγιών. Το πεύκο είναι χαρακτηριστικό δέντρο της Μεσογειακής βλάστησης που αγαπά τη φωτιά.(χρησιμοποιεί τη φωτιά για να επεκταθεί και να αναγεννηθεί).Σε πολλές περιοχές στο εξωτερικό τα δάση αυτά καίγονται ελεγχόμενα για να δημιουργήσουν αντιπυρικές ζώνες.
Μετά το 2007 και την πρωτόγνωρη ολοκληρωτική καταστροφή της Ηλείας δεν αποκτήσαμε ποτέ ένα ολοκληρωμένο σχέδιο πρόληψης και διαχείρισης του αναμενόμενου και αυτονόητου κινδύνου.Οι κάτοικοι περιοχών υψηλού κινδύνου δεν γνωρίζουν τι να κάνουν σε περίπτωση πυρκαγιάς και δεν εμπιστεύονται όσους έχουν την ευθύνη του συντονισμού.
Από τις ανταποκρίσεις των δημοσιογράφων στις πρόσφατες πυρκαγιές αναρωτιέμαι… Πώς είναι δυνατόν να αποφασίζεται και να δίνεται εντολή για εκκένωση οικισμού και οι πολίτες να αρνούνται να εκτελέσουν την εντολή;
Ακόμα κι αν δεχθούμε πως η εντολή αυτή είναι λανθασμένη η μη εκτέλεσή της μπορεί σίγουρα να αποβεί τραγική.Αν οι πολίτες δεν έχουν εμπιστοσύνη σε αυτούς που ηγούνται της προσπάθειας κατάσβεσης και πολιτικής προστασίας τότε το παιχνίδι είναι χαμένο εξ αρχής.
Οι ήρωες πυροσβέστες μας θα έπρεπε να ρίχνονται στη μάχη πλήρως εξοπλισμένοι, φορώντας σύγχρονες μάσκες με ειδικά φίλτρα απορρόφησης των τοξικών υλικών μιας δασικής πυρκαγιάς, πυρίμαχες στολές, ειδικά κράνη πυρόσβεσης και προστατευτικά γυαλιά.
Οι πυρκαγιές αντιμετωπίζονται από έτοιμες, οργανωμένες και εξοπλισμένες κοινωνίες.Διαφορετικά θα μετράμε ήττες.
Φωτογραφία του Γιάννη Σπυρούνη